Amnezi Nedir?
Amnezi gerçekler, çeşitli bilgi ve deneyimler ile alakalı hafıza kaybı meydana gelmesini ifade eder. Film ve kitaplarda geçen amnezi yaşamakta olan bireyler genelde kişilikleri ile alakalı da problem yaşarlar fakat gerçek yaşamda meydana gelen amnezide böyle bir durum söz konusu değildir. Amnezi halinin oluşması beyinde hafızanın işlenmesinde görev alan yapıların hasarı sebebiyle ortaya çıkabilir. Geçici hafıza kaybı atağı dışındaki amneziler kalıcı olabileceği için bilinçli olunmalıdır.
Hafıza kaybı hastalığı yaşamakta olan bireyler geçmişi hatırlama güçlüğüne olarak ilave yeni bilgilerin beyinde işlenmesi ya da geleceğe dair plan yapma gibi bilişsel fonksiyonlarda da problem yaşayabilir. Bu durum hem de geleceğe dair planların geçmişte yaşananlar ile elde ettiğimiz tecrübeler ile şekillendiğini gösterebilir.
Şu an için amnezi için kesin olarak uygulanabilecek bir tedavi yöntemi yoktur. Ancak hafızayı güçlendirici tekniklerin öğrenilmesi ve psikolojik destek alınması hem fertlerin hem de ailelerin amnezi ile baş etmesini kolaylaştırabilir.
Amnezi Belirtileri Nelerdir?
Amnezi gelişimi ile beraber kişilerde meydana gelebilecek iki temel belirti mevcuttur:
• Yeni bilgilerin işlenmesi ile alakalı problem yaşanması
• Geçmişte yaşanan olayların hatırlanmasında zorluk yaşanması
Amnezi yaşamakta olan bireylerde genelde kısa dönem hafıza ile alakalı problemler mevcuttur. Yakın zamanlı işlenen bilgilerdeki kayıp dışında bazı kişilerde geçmiş hatıra ve tecrübelerin hatırlanmasında da zorluk yaşanılabilir.
Amneziye eşlik edebilecek diğer pek çok belirti ve bulgu mevcuttur:
- Konfobulasyon olarak adlandırılan gerçek olmayan anıların hatırlanması ya da hatıralarda zaman ya da mekan kavramlarının gerçekten farklı olması
- Koordine hareket oluşturmada zorluk yaşanması ya da titreme
- Kafa karışıklığı
- Yüz ve mekanları tanımakta güçlük yaşanması
Amnezi Tedavisi Nasıldır?
Birçok amnezi olgusu herhangi bir tedavi almadan kendi kendine geçebilir. Ancak altta yatan fiziksel veya zihinsel problemler varlığında fertlerin medikal tedavi almaları önem arz eder. Uygulanan tedavi yöntemi altta yatan bu durumların cinsine göre değişiklik gösterebilir. Psikoterapi uygulamaları bazı bireylerde hafıza probleminin çözülmesine katkıda bulunur.
Kimyasal maddelerle tetiklenen amnezi türünde alkol ve diğer maddelerin detoksifikasyonu fayda sağlayabilir. Alkol ya da İlaçların vücuttan uzaklaştırılması ile hafıza problemlerinde belirgin bir iyileşme meydana gelebilir.
Orta seviyede bir kafa travması sebebiyle oluşan amnezi zaman içinde geçebilen bir durumdur. Ancak travmanın bir hayli şiddetli olması durumunda kişilerde kalıcı amnezi de gelişebilir. Erken tanı ve uygun müdahale ile kafa travmalarına bağlı oluşan amneziler genelde 6-9 ay içerisinde gerileme gösterir.
Sürekli olarak hafıza kaybı şikayeti bulunan bireylerde çeşitli terapiler fayda sağlayabilir. Bu seanslar sırasında kişiler yeni bilgileri nasıl işleyebilecekleri ya da günlük yaşamlarını nasıl devam ettirebileceklerine dair yararlı alışkanlıklar kazanabilir.
